Gelo Gerstêrkek Teze Çêdibe

Îhtîmala jîyana ji dervayê Dunyayê zêde dibe. Li Fezayê, sê qat ji okyanûsên Dunyayê zêdetir av kewş bûye. 

Zanyar, sê qat ji yên tim Dunyayê mezintir okyanûsak gir yê çêyî kewş kirine. Ev kewş, bûye sedema kelecanîya lêgerînên li ser jîyana li Fezayê. Ev doneya balkêş him îhtîmala jîyana li Fezayê zêde kirîye him  jî di derbarê çêbûna gerstêrkan de agahîyan daye der. 

Kewş, bi teleskopa ALMA (Atacama Large Mîlîmeter/Submîlîmeter Array) ve pêkhatîye. Di navenda lêgerînê de stêrka teze HL Tauri heye ku ji Dunyayê 450 salên îşiq dûrtir e heye. Ev stêrk, bi dîskek toz û dûkelan ve  dorpêçbûye û bi vî sedemî ve deng daye û bala zanyaran kişandîye.

Encamên vê lêgerînê di kovara girambar ya zanîstîyê Natura Astronomy`yê de weşîyaye. Gorî doneyan, hebûna van dûkelên mezin di demajoya çêbûna gerstêrkan de rolek girîng nîşan dide û di pêşerojê de îhtîmala jîyana li wê derê zêde dike. 

Sernivîskarê lêkolînê Stefano Facchini ku ji Zanîngeha Mîlanoyê ye, girîngîya vê kewşê wiha nîşan dide:

“Di herema tê guman kirin ku gerstêrkek çêbûye de, sedema kelecanîyê ye ku bi qasî okyanûsan dûkelîyên avê kombûne.”

Gorî zanyaran, şertên derdorên HT Taurîyê, dişibe şertên derdorên 4,5 mîlyar sal berê ku Dunya tê de çêbûye. Ev hemanî, işaret dike, dibe ku li wê derdorê de gerstêerkek weke Dunyayê çêdibe ye. 

Tê qebûlkirin ku av di Gerdunê de wek xîmek bingeh ya jîyanê ye. Ji vî ye ku dûkelên ku li HT Tauriyê de çêbûne ji bo jîyanê şertên lêhatî ava dike. 


															
  • Zerdûşt Öztürk

    Li ser kanî û kulîlkan, li ser çîrok û dîrokan, kelam û kilaman, gula qaçaxan, zemanên mezinan, serpêhatîyên piçûkan, hêvî û gumanên pêşerojan, xema dengbêjan... Mêvanên me yên ku dixwazin nivîsên wan di malpera me de biweşe dikarin li ser lînka jêrê bigihîjin me. Têkilî: tekili@zerdustxale.com.tr

    Related Posts

    Dema Bextê Jan Valjean

    Di zartîya min de tê bîra min, li gund nobedarên me hebûn. Yek ji wan Mihê bû, rihma Xwedê lêbe, Mihêyê Rihanê. Bi şev li ber lodan nobet digirt, bi…

    Zêdetir
    Milyaketê Muzîka Kurdî

    Bêje, ji dengê ku niha bêdeng maye re bêje, ji xirabîyên ku afirîne xwe disipêrim te, ji xirabîya şevê gava tarî lê rûdinê, ji xirabîyên nebaşan yên ku dibin sedemên…

    Zêdetir

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    Pesendên Sereke

    Ez ji Te re Av Bînim

    Ez ji Te re Av Bînim

    Serhonazê Kal

    Serhonazê Kal

    Destana Berxwedana Nefsê

    Destana Berxwedana Nefsê

    Rûdanên Hala

    Rûdanên Hala

    Bandora Ziman Li Ser Dilan

    Bandora Ziman Li Ser Dilan

    Mişkê Welat

    Mişkê Welat

    Behlûlê Dîn

    Behlûlê Dîn

    Qaçax

    Qaçax

    Keçe Kumsor

    Keçe Kumsor

    Çîroka Derew û Rastîyê

    Çîroka Derew û Rastîyê

    Şivanê Piçûk

    Şivanê Piçûk

    Mîr, Wezîr û Cotkar

    Mîr, Wezîr û Cotkar

    Pînokyo

    Pînokyo

    Siloyê Hirç

    Siloyê Hirç

    Bextîyar û Bêbext

    Bextîyar û Bêbext